์คํฌ๋ฉ ์ ๋ฌธ ํผ์ณ๋ณด๊ธฐ โผ
๋๋ณด๊ธฐ
โง ๋๋๊ณ์ฐ
1. ๋ฐฑ๋ถ์จ ๋๋ ๋ฐฑ๋ถ์จ ๋๋์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๋๋๊ฐ ์๋ค.
1) v/v %๋๋ : ์ฉ์ง๋ถํผ / ์ฉ์ก๋ถํผ * 100 [โ/โ] → vol % ํ์
2) w/w %๋๋ : ์ฉ์ง๋ฌด๊ฒ / ์ฉ์ก๋ฌด๊ฒ * 100 [g/g] → wt % ํ์ <br>
1. ๋ฐฑ๋ถ์จ ๋๋ ๋ฐฑ๋ถ์จ ๋๋์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๋๋๊ฐ ์๋ค.
1) v/v %๋๋ : ์ฉ์ง๋ถํผ / ์ฉ์ก๋ถํผ * 100 [โ/โ] → vol % ํ์
2) w/w %๋๋ : ์ฉ์ง๋ฌด๊ฒ / ์ฉ์ก๋ฌด๊ฒ * 100 [g/g] → wt % ํ์ <br>
* ํต์ %๋๋๋ผ ํ๋ฉด ์ฃผ๋ก w/w%๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค.
๋ฐ๋๊ฐ 1g/โ๊ฒฝ์ฐ ๋์ผํ ๊ณ์ฐ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋์ด. ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๋ฌผ์ ๋ฐ๋ = 1 g/cm3 = 1 g/mโ = 1 kg/โ w/w %๋๋๋ ๋ฌด๊ฒ๋ฐฑ๋ถ์จ์ด๋ผ ๋ถ๋ฅด๋ฉฐ, v/v %๋๋๋ ๋ถํผ๋ฐฑ๋ถ์จ์ด๋ผ๊ณ ์นญํ๋ค.
* ์ฐธ๊ณ <br>
๋ฐ๋๊ฐ 1g/โ๊ฒฝ์ฐ ๋์ผํ ๊ณ์ฐ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋์ด. ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๋ฌผ์ ๋ฐ๋ = 1 g/cm3 = 1 g/mโ = 1 kg/โ w/w %๋๋๋ ๋ฌด๊ฒ๋ฐฑ๋ถ์จ์ด๋ผ ๋ถ๋ฅด๋ฉฐ, v/v %๋๋๋ ๋ถํผ๋ฐฑ๋ถ์จ์ด๋ผ๊ณ ์นญํ๋ค.
* ์ฐธ๊ณ <br>
- ๋ฌด๊ฒ (weight) : ๋ฌผ์ฒด์ ์์ฉํ๋ ์ค๋ ฅ์ ํฌ๊ธฐ, ์ค๋์ด๋ผ๊ณ ๋ ํ๋ค. <br>
- ์ง๋ (mass) : ๋ฌผ์ฒด์ ์ญํ์ ์ฑ์ง์ ๊ฒฐ์ ํ๋ ๋ฌผ์ฒด ๊ณ ์ ์ ๊ธฐ๋ณธ์ ์ธ ์
2. ppm ๋๋ [parts per million] ppm ๋๋๋ ์ด๋ ํ ์ฉ์ง 1mg์ด ์ฉ์ก 1,000,000 mg (์ฆ 1 kg)์ค์ ๋ค์ด์๋ ๋๋๋ฅผ ๋งํ๋ค.
(๋จ ๋น์ค์ด 1์ธ ๊ฒฝ์ฐ) X ppm ๋๋์ ์ฉ์ก์ ๋ง๋ค ๊ฒฝ์ฐ ์ฉ์ง๋ฌด๊ฒ X mg์๋ค, ์ฉ์ง๋ฌด๊ฒ๋ฅผ ํฌํจํ ์ฉ์ก์ ์ฒด์ ๋ฌด๊ฒ๊ฐ 1 kg (=1,000,000 mg)์ด ๋๋๋ก ์ฉ๋งค๋ฅผ ๋ฃ์ด์ฃผ์ด์ผ ํ๋ค.
๋ฏธ๋๋ถ์์ ์ ๋๋ฒ์, ๊ฒ์ถํ๊ณ ๋ฑ์ ์์ ์ผ๋ก ํํํ๋ ๋จ์๋ก ppm ๋๋์ %๋๋๊ฐ์ ํ์ฐ๋ฌธ์ ์ ์์ฃผ ์ค์ํ๋ฉฐ, %๋ ๋ฐฑ๋ถ์จ์ด๋ฏ๋ก 1/100์ด 1%๊ฐ ๋๋ค. <br>ppm์ ๋ฐฑ๋ง๋ถ์จ์ด๋ฏ๋ก 1/1,000,000์ ๊ฐ์ด 1 ppm์ด ๋๋ค.
๋ฐ๋ผ์ 1 = 100% = 1,000,000 ppm ์ด๋ฉฐ, 1% = 10,000 ppm ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ฏ๋ก % ๋๋๋ฅผ ppm ๋จ์๋ก ๊ณ ์น๋ ค๋ฉด 10,000 ppm/%๋ฅผ ๊ณฑํด์ฃผ์ด์ผ ํ๋ค.
* ppm ๋๋ = w/w %๋๋ * 10,000 [ppm/%]
3. ppb ๋๋ [parts per billion] ์์ง์ค์ผ๋๋ ๋๊ธฐ์ค์ผ๋๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ ๋จ์๋ก ppm ๋๋์ ppb ๋๋๊ฐ์ ํ์ฐ๋ฌธ์ ์ ์์ฃผ ์ค์ํ๋ฉฐ, ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ppb ๋๋๋ฅผ 1,000์ผ๋ก ๋๋๋ฉด ppm ๋จ์์ ๋๋๊ฐ ๋๋ค.
๋จ์ํ ppb๋ 1/10^9 ์ ํํํจ.
* ppm ๋๋ = ppb ๋๋ * [1 ppm/1000ppb]
4. ๋ชฐ๋๋ (Molarity : M) ์ฉ์ก 1โ์ ๋ค์ด ์๋ ์ฉ์ง์ ๋ชฐ์๋ฅผ ๋งํ๋ฉฐ, M ๋๋ g-mol/โ๋ก ๋ํ๋ธ๋ค.
M = (w / Mw) * (1,000 / V) <br>
2. ppm ๋๋ [parts per million] ppm ๋๋๋ ์ด๋ ํ ์ฉ์ง 1mg์ด ์ฉ์ก 1,000,000 mg (์ฆ 1 kg)์ค์ ๋ค์ด์๋ ๋๋๋ฅผ ๋งํ๋ค.
(๋จ ๋น์ค์ด 1์ธ ๊ฒฝ์ฐ) X ppm ๋๋์ ์ฉ์ก์ ๋ง๋ค ๊ฒฝ์ฐ ์ฉ์ง๋ฌด๊ฒ X mg์๋ค, ์ฉ์ง๋ฌด๊ฒ๋ฅผ ํฌํจํ ์ฉ์ก์ ์ฒด์ ๋ฌด๊ฒ๊ฐ 1 kg (=1,000,000 mg)์ด ๋๋๋ก ์ฉ๋งค๋ฅผ ๋ฃ์ด์ฃผ์ด์ผ ํ๋ค.
๋ฏธ๋๋ถ์์ ์ ๋๋ฒ์, ๊ฒ์ถํ๊ณ ๋ฑ์ ์์ ์ผ๋ก ํํํ๋ ๋จ์๋ก ppm ๋๋์ %๋๋๊ฐ์ ํ์ฐ๋ฌธ์ ์ ์์ฃผ ์ค์ํ๋ฉฐ, %๋ ๋ฐฑ๋ถ์จ์ด๋ฏ๋ก 1/100์ด 1%๊ฐ ๋๋ค. <br>ppm์ ๋ฐฑ๋ง๋ถ์จ์ด๋ฏ๋ก 1/1,000,000์ ๊ฐ์ด 1 ppm์ด ๋๋ค.
๋ฐ๋ผ์ 1 = 100% = 1,000,000 ppm ์ด๋ฉฐ, 1% = 10,000 ppm ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ฏ๋ก % ๋๋๋ฅผ ppm ๋จ์๋ก ๊ณ ์น๋ ค๋ฉด 10,000 ppm/%๋ฅผ ๊ณฑํด์ฃผ์ด์ผ ํ๋ค.
* ppm ๋๋ = w/w %๋๋ * 10,000 [ppm/%]
3. ppb ๋๋ [parts per billion] ์์ง์ค์ผ๋๋ ๋๊ธฐ์ค์ผ๋๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ ๋จ์๋ก ppm ๋๋์ ppb ๋๋๊ฐ์ ํ์ฐ๋ฌธ์ ์ ์์ฃผ ์ค์ํ๋ฉฐ, ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ppb ๋๋๋ฅผ 1,000์ผ๋ก ๋๋๋ฉด ppm ๋จ์์ ๋๋๊ฐ ๋๋ค.
๋จ์ํ ppb๋ 1/10^9 ์ ํํํจ.
* ppm ๋๋ = ppb ๋๋ * [1 ppm/1000ppb]
4. ๋ชฐ๋๋ (Molarity : M) ์ฉ์ก 1โ์ ๋ค์ด ์๋ ์ฉ์ง์ ๋ชฐ์๋ฅผ ๋งํ๋ฉฐ, M ๋๋ g-mol/โ๋ก ๋ํ๋ธ๋ค.
M = (w / Mw) * (1,000 / V) <br>
โ w : ์ฉ์ง์ ๋ฌด๊ฒ(g), Mw : ์ฉ์ง์ ๋ถ์๋(g/g-mol), V : ์ฉ์ก์ ๋ถํผ(mโ) M = (10 * w/w %๋๋ * ρ) / Mw <br>
โ Mw : ์ฉ์ง์ ๋ถ์๋(g/g-mol), ρ : ์ฉ์ก์ ๋ฐ๋(g/mโ)
5. ๋ชฐ๋๋๋ (Molality : m) ์ฉ๋งค 1 kg ์ค์ ์ฉํด๋์ด ์๋ ์ฉ์ง์ ๋ชฐ์(g-mol์), m์ผ๋ก ํ์ํ๋ค.
๋จ์๋ [g-mol/kg], ์ฃผ๋ก ๋ผ์ธ์ ๋ฒ์น์ด๋ ์ผํฌ์ ์ธก์ ๋ฑ์ ์ด์ฉ๋๋ค.
๋ชฐ๋๋๋(Molality) = ์ฉ์ง์ g-mol์ / ์ฉ๋งค 1 kg ๋ชฐ๋๋๋(Molality) = (w / Mw) / (S / 1000) <br>
5. ๋ชฐ๋๋๋ (Molality : m) ์ฉ๋งค 1 kg ์ค์ ์ฉํด๋์ด ์๋ ์ฉ์ง์ ๋ชฐ์(g-mol์), m์ผ๋ก ํ์ํ๋ค.
๋จ์๋ [g-mol/kg], ์ฃผ๋ก ๋ผ์ธ์ ๋ฒ์น์ด๋ ์ผํฌ์ ์ธก์ ๋ฑ์ ์ด์ฉ๋๋ค.
๋ชฐ๋๋๋(Molality) = ์ฉ์ง์ g-mol์ / ์ฉ๋งค 1 kg ๋ชฐ๋๋๋(Molality) = (w / Mw) / (S / 1000) <br>
โ w : ์ฉ์ง์ ๋ฌด๊ฒ(g), Mw : ์ฉ์ง์ ๋ถ์๋(g/g-mol), S : ์ฉ๋งค์ ๋ฌด๊ฒ(g)
6. ๋ ธ๋ฅด๋ง๋๋ (Normal : N) ์ฉ์ก 1โ์์ ๋ น์ ์๋ ์ฉ์ง์ g-๋น๋์๋ก ๋ํ๋ด๋ฉฐ, N์ผ๋ก ํ์ํ๋ค.
๋ ธ๋ฅด๋ง๋๋ (N) = ์ฉ์ง g-๋น๋์ / ์ฉ์ก์ ๋ถํผ(โ)
๋ ธ๋ฅด๋ง๋๋ (N) = (w / E) * (1000 / V)
โ w : ์ฉ์ง์ ๋ฌด๊ฒ(g), E : ์ฉ์ง 1g ๋น๋์(g/g-๋น๋), V : ์ฉ์ก์ ๋ถํผ(mโ) * g ๋น๋์ = ๋ถ์๋ / (1๋ถ์์ค์ H+ ๋๋ OH- ์) <br><br>
6. ๋ ธ๋ฅด๋ง๋๋ (Normal : N) ์ฉ์ก 1โ์์ ๋ น์ ์๋ ์ฉ์ง์ g-๋น๋์๋ก ๋ํ๋ด๋ฉฐ, N์ผ๋ก ํ์ํ๋ค.
๋ ธ๋ฅด๋ง๋๋ (N) = ์ฉ์ง g-๋น๋์ / ์ฉ์ก์ ๋ถํผ(โ)
๋ ธ๋ฅด๋ง๋๋ (N) = (w / E) * (1000 / V)
โ w : ์ฉ์ง์ ๋ฌด๊ฒ(g), E : ์ฉ์ง 1g ๋น๋์(g/g-๋น๋), V : ์ฉ์ก์ ๋ถํผ(mโ) * g ๋น๋์ = ๋ถ์๋ / (1๋ถ์์ค์ H+ ๋๋ OH- ์) <br><br>
7. ๋ชฐ๋ถ์จ (molar fraction) ์ด๋ค ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ์(ๆธ)์ ์ ์ฒด ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ์์์ ๋น๋ฅผ ๋งํ๋ค.
1,2,3,...i ์ฑ๋ถ์ด ๊ฐ๊ฐ n1, n2, n3,...ni ๋ชฐ์ฉ ์์ฌ์ง ํผํฉ๋ฌผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด ์๋ค๊ณ ํ๋ฉด
ํผํฉ๋ฌผ์ ์ด ๋ชฐ์๋ N = n1 + n2 + n3 + ......ni i ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ๋ถ์จ์ Xi = ni/N
๊ฐ ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ๋ถ์จ์ ๋ชจ๋ ํฉํ๋ฉด 1์ด ๋๋ค. <br>
1,2,3,...i ์ฑ๋ถ์ด ๊ฐ๊ฐ n1, n2, n3,...ni ๋ชฐ์ฉ ์์ฌ์ง ํผํฉ๋ฌผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด ์๋ค๊ณ ํ๋ฉด
ํผํฉ๋ฌผ์ ์ด ๋ชฐ์๋ N = n1 + n2 + n3 + ......ni i ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ๋ถ์จ์ Xi = ni/N
๊ฐ ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ๋ถ์จ์ ๋ชจ๋ ํฉํ๋ฉด 1์ด ๋๋ค. <br>
X1 + X2 + X3 + ....Xi = n1/N + n2/N + n3/N+ .....ni/N = (1/N)( n1 + n2 + n3+ ... + ni) = N/N = 1 ์ผ๋ก ๊ณ์ฐ์ด ๋์ด์ง๋ค.
8. ๋ชฐ๋ฐฑ๋ถ์จ ๋ชฐ๋ถ์จ(ๅ๏ฅก)์ ๋ฐฑ๋ถ์จ๋ก ๋ํ๋ธ ๊ฐ
9. ์ค๋๋น ์ฉ์ง์ g์๋ฅผ ์ฉ๋งค์ g์๋ก ๋๋ ๊ฐ
10. ๋ชฐ๋น(ๆฏ) ์ฉ์ง์ ๋ชฐ์๋ฅผ ์ฉ๋งค์ ๋ชฐ์๋ก ๋๋ ๊ฐ <br><br>
8. ๋ชฐ๋ฐฑ๋ถ์จ ๋ชฐ๋ถ์จ(ๅ๏ฅก)์ ๋ฐฑ๋ถ์จ๋ก ๋ํ๋ธ ๊ฐ
9. ์ค๋๋น ์ฉ์ง์ g์๋ฅผ ์ฉ๋งค์ g์๋ก ๋๋ ๊ฐ
10. ๋ชฐ๋น(ๆฏ) ์ฉ์ง์ ๋ชฐ์๋ฅผ ์ฉ๋งค์ ๋ชฐ์๋ก ๋๋ ๊ฐ <br><br>
โง ๋๋ํ์ฐ
1. %๋๋ → ๋ชฐ๋๋(M) ๊ณต์ โ ๋น์ค(๋ฐ๋) * 1000 * [%๋๋ / 100 %] * [1 / ๋ถ์๋] = M ๋๋
2. %๋๋ → ๋ ธ๋ฅด๋ง๋๋(N) ๊ณต์ โ ๋น์ค(๋ฐ๋) * 1000 * [%๋๋ / 100 %] * [1/ 1g ๋น๋์ ๋ฌด๊ฒ] = N ๋๋
3. M๋๋ → N๋๋ ๊ณต์ โ M ๋๋ * (H+๋๋ ๋๋ OH-๋๋) = N ๋๋
4. ์ฉํด๋ → %๋๋ ๊ณต์
โ %๋๋ = [์ฉํด๋ / (100 + ์ฉํด๋)] * 100 %
โง ๊ธฐํ ํ์๊ณต์
1. ๋ชฐ๋ถ์จ (mole fraction) : ํ ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ์๋ฅผ ์ฑ๋ถ์ ์ฒด์ ๋ชฐ์ ๋๋ ๊ฐ
n1, n2 : ๊ฐ ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ์
X1, X2 : ๊ฐ ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ๋ถ์จ
X1 = n1 / (n1 + n2), X2 = n2 / (n1 + n2) X1 + X2 = 1
2. ํฌ์ ๋๋ ๋์ถ์ ๋ํ ๊ณ์ฐ
M1 * V1 = M2 * V2 * M1, M2 : ํผํฉ์ /ํ์ ๋ชฐ๋๋ * V1, V2 : ํผํฉ์ /ํ์ ์ฉ์ก๋ถํผ
(M1 * V1) + (M2 * V2) = M3 * (V1 + V2) * M1, M2 : ํผํฉ์ ์ฉ์ก1, ์ฉ์ก2์ ๋ชฐ๋๋ * M3 : ํผํฉํ ์ฉ์ก3์ ๋ชฐ๋๋ * V1, V2 : ์ฉ์ก1, ์ฉ์ก2์ ์ฉ์ก๋ถํผ
โป ๋๋์ ๋ํ ์ฐธ๊ณ ์ฌํญ
- M๋๋, N๋๋๋ ์จ๋์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ผ๋, %๋๋, m๋๋๋ ์จ๋์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ง ์๋๋ค.
- ์ฐ(์ผ๊ธฐ)๋น๋์ด๋? : 1๋ชฐ์ H+(OH-)์ ๋ผ ์ ์๋ ์ฐ(์ผ๊ธฐ)์ ์ * ์ฐ(์ผ๊ธฐ) 1g ๋น๋ = ์ฐ(์ผ๊ธฐ) 1๋ชฐ / H+์(๋๋ OH-์) ์) HCl 1๋ชฐ : 1g ๋น๋ H2SO4 1๋ชฐ : 2g ๋น๋
1. %๋๋ → ๋ชฐ๋๋(M) ๊ณต์ โ ๋น์ค(๋ฐ๋) * 1000 * [%๋๋ / 100 %] * [1 / ๋ถ์๋] = M ๋๋
2. %๋๋ → ๋ ธ๋ฅด๋ง๋๋(N) ๊ณต์ โ ๋น์ค(๋ฐ๋) * 1000 * [%๋๋ / 100 %] * [1/ 1g ๋น๋์ ๋ฌด๊ฒ] = N ๋๋
3. M๋๋ → N๋๋ ๊ณต์ โ M ๋๋ * (H+๋๋ ๋๋ OH-๋๋) = N ๋๋
4. ์ฉํด๋ → %๋๋ ๊ณต์
โ %๋๋ = [์ฉํด๋ / (100 + ์ฉํด๋)] * 100 %
โง ๊ธฐํ ํ์๊ณต์
1. ๋ชฐ๋ถ์จ (mole fraction) : ํ ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ์๋ฅผ ์ฑ๋ถ์ ์ฒด์ ๋ชฐ์ ๋๋ ๊ฐ
n1, n2 : ๊ฐ ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ์
X1, X2 : ๊ฐ ์ฑ๋ถ์ ๋ชฐ๋ถ์จ
X1 = n1 / (n1 + n2), X2 = n2 / (n1 + n2) X1 + X2 = 1
2. ํฌ์ ๋๋ ๋์ถ์ ๋ํ ๊ณ์ฐ
M1 * V1 = M2 * V2 * M1, M2 : ํผํฉ์ /ํ์ ๋ชฐ๋๋ * V1, V2 : ํผํฉ์ /ํ์ ์ฉ์ก๋ถํผ
(M1 * V1) + (M2 * V2) = M3 * (V1 + V2) * M1, M2 : ํผํฉ์ ์ฉ์ก1, ์ฉ์ก2์ ๋ชฐ๋๋ * M3 : ํผํฉํ ์ฉ์ก3์ ๋ชฐ๋๋ * V1, V2 : ์ฉ์ก1, ์ฉ์ก2์ ์ฉ์ก๋ถํผ
โป ๋๋์ ๋ํ ์ฐธ๊ณ ์ฌํญ
- M๋๋, N๋๋๋ ์จ๋์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ผ๋, %๋๋, m๋๋๋ ์จ๋์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ง ์๋๋ค.
- ์ฐ(์ผ๊ธฐ)๋น๋์ด๋? : 1๋ชฐ์ H+(OH-)์ ๋ผ ์ ์๋ ์ฐ(์ผ๊ธฐ)์ ์ * ์ฐ(์ผ๊ธฐ) 1g ๋น๋ = ์ฐ(์ผ๊ธฐ) 1๋ชฐ / H+์(๋๋ OH-์) ์) HCl 1๋ชฐ : 1g ๋น๋ H2SO4 1๋ชฐ : 2g ๋น๋
์ถ์ฒ: http://chemeng.co.kr/site/bbs/board.php?bo_table=vstudy1&wr_id=29